MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacılar vekili 24.08.2015 havale tarihli dilekçesi ile ... ilçesi, Yenice köyünde kain 279 sayılı parselin kadastro çalışmalarında, müvekkillerinin murisi olan ... ve müşterekleri adına tespit edilmiş, tespite yapılan itiraz üzerine ... Tapulama Mahkemesinin 1977/352 E. - 1981/4 K. sayılı ilamınca "itirazın reddi ile parselin tespit tutanağındaki şahıslar adına tutanaktaki hisseleri oranında tesciline" karar verildiğini ve Tapu Sicil Müdürlüğünün 01.10.1981 tarih ve 502 yevmiye numaralı işlemince mahkeme kararı infaz edildiğini, ancak Tapu Müdürlüğü söz konusu tutanağı tapuya işlerken, sehven müvekkillerinin murisi ... adına olan 480/3840 sehimlik hisseyi yazmayı unuttuğunu, ... adına olması gereken 480/3840 sehimlik hissenin 240/3840 sehimlik hissesini ... adına, 48/3840 sehimlik hissesini ... adına ve 192/3840 sehimlik hissesini İsmet Yaşar adına tapu kütüğüne işlendiğini, Yenice köyünde yürütülmekte olan arazi toplulaştırma çalışmaları esnasında bu durumun farkedildiğini ve müvekkillerce ... Tapu Müdürlüğünden yapılan hatalı işlemin düzeltilmesi talep edildiğini, ... adlarına yazılan hisseler düzeltilmişse de, İsmet Yaşar adına sehven yazılan .... ait olan 192/3840 sehimlik hisse ... Tapu Müdürlüğünün 18.02.2012 tarih 564 yevmiye numaralı satış işlemi ile ... adına tescil edildiğinden Tapu Müdürlüğünce müvekkillerinin düzeltme talebinin kabul edilmediğini, yapılan yanlışlıktan dolayı Devletin kusursuz sorumluluğu ve tazminat sorumluluğu bulunduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı tutarak 10.000,00 TL maddi tazminatın davalı taraftan alınarak tapudaki hisseleri oranında müvekkillerine verilmesini talep etmiş, davacılar vekili 09/03/2016 havale tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 153.165,96 TL"ye yükseltmiştir.
Mahkemece davacının davasının kabulü ile 10.000,00 TL"nin dava tarihinden itibaren bakiye143.165,96 TL nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile beraber davacıların verasetteki hisseleri oranında, davalıdan alınarak davacılara ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 4721 sayılı TMK"nın 1007. maddesi uyarınca tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece verilen karar usûl ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; 492 sayılı Harçlar Kanununun 16. maddesinde “Değer ölçüsüne göre harca tâbi işlemlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerler esastır…” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan yasal düzenleme karşısında tapu sicilinin yanlış tutulması nedeniyle uğranılan zararın 4721 sayılı TMK"nın 1007. maddesi uyarınca tazmini istemine ilişkin davalar belirsiz alacak davası niteliğinde olmayıp nispi harca tâbi davalardandır.


-2-
2016/9153 - 2018/3890

492 sayılı Harçlar Kanununun “Harcı Ödenmeyen İşlemler" başlığını taşıyan 32. maddesinde ise "Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak, ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır." hükmüne yer verilmiştir.
Dolayısıyla harç alınması veya tamamlanması yanların isteğine bırakılmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi hükme bağlanmış ve yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı vurgulanmıştır.
Davacı taraf, 492 sayılı Kanun kapsamında kendisi harçtan muaf olmadığı gibi, işlemi de yargı harçlarından müstesna değildir.
Nitekim vurgulanan bu ilkeler, Hukuk Genel Kurulunun 12.10.2011 gün ve E: 2011/3-629, K: 20 11/613 ile 23.10.2013 gün ve E: 2013/7-31, K: 2013/1481 sayılı ilâmlarında da benimsenmiştir.
Yargılama aşamasında taraflardan her biri, yapmış olduğu usûl işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebilir. Kural olarak, ıslah işlemi harca tâbi bir işlem olup; ıslah edilen husus, değer artırımı ise nispi tarifeye göre, değilse maktu harç yatırılmalıdır .
Davacının yargı harçlarını ödeme yükümü altında olduğu anlaşıldığına göre, dava dilekçesinde belirtilen miktar üzerinden nisbi peşin harç, ıslah edilen dava değeri üzerinden nisbi tarifeye göre ıslah harcı ödenmedikçe eldeki davaya devam etme olanağı bulunmamaktadır. Davalı taraf harçtan muaf olsa dahi nispi peşin harç ve ıslah harcının alınması gerekir.
Ne var ki; davacı vekili dava dilekçesinde belirtilen dava değeri üzerinden peşin nispi harcı ve ıslahla artırılan miktar üzerinden de ıslah harcını ödememiştir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler ve ortaya konulan ilkeler gözardı edilerek dava dilekçesinde belirtilen dava değeri üzerinden nisbi peşin harç alınmadan yine ıslahla artırılan dava değeri üzerinden ıslah harcı alınmadan yargılamaya devamla işin esası hakkında hüküm kurulmuştur.
Bu durumda mahkemece; yürürlükteki Harçlar Tarifesi uyarınca dava dilekçesinde belirtilen dava değeri üzerinden nispi peşin harç ve ıslahla artılan dava değeri üzerinden ıslah harcını ödemesi konusunda davacıya usulünce süre verilip harcı ödenen miktar üzerinden hüküm kurulması gerekirken, harcı yatırılmayan ıslaha değer verilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına 17/05/2018 günü oy birliği ile karar verildi.