10. Hukuk Dairesi 2012/19519 E. , 2013/602 K.
"İçtihat Metni"....
Davacı 1994 yılındaki ilk tevkifatı takip eden aybaşından dava tarihine kadar .... sigortalısı olduğunun ve 6111 sayılı Kanun hükümlerinden faydalanma hakkının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak hükümde belirtilen gerekçelerle “Davanın bağkur sigortalılığı tespiti yönünden talep edilen dönem yönünden.... tarihleri arasındaki sigortalılığın kurumca yerine getirildiği anlaşıldığından bu konuda KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, Davalı kurumca kabul edilmeyen kısım olan ... tarihleri arasında davacının tarım bağkur sigortalılığın TESPİTİNE, Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,” karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı Kurum vekilin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davanın yasal dayanağı olan 2926 sayılı Kanunun “Sigortalılığın başlangıcı ve zorunlu oluşu” başlığını taşıyan 5. maddesinin birinci fıkrasında, “2. madde kapsamına girenler, on sekiz yaşını doldurdukları tarihi takip eden yıl başından itibaren sigortalı sayılırlar. Ancak, 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülükleri kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden ay başından itibaren başlar.” hükmüne yer verilmiş, anılan Kanunun 36. maddesi gereği olarak da, Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararıyla ürün bedellerinden tevkif suretiyle tahsili olanaklı kılınmıştır. Bu bağlamda, sigorta primlerinin ürün bedellerinden ....adına tevkif suretiyle tahsili halinde, kişinin yukarıda izah edilen 5. maddede yer alan anlamda sigorta başlangıcı olarak; bu tevkifatın, kamu kuruluşlarına yapılan ürün tesliminde yapılmış olması durumunda tevkifat tarihini takip eden aybaşı; özel kuruluşlara yapılan ürün tesliminde yapılmış olması durumunda tevkifatın Kuruma havale edilmiş olması şartıyla tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşı esas alınır ve zirai faaliyetin niteliği gereği, ürün yetiştirmek için yılın tamamında farklı dönemlerde veya yıl boyu tarımsal faaliyetin varlığı gerekli olduğundan, tevkifatın yapıldığı yılın sonuna kadar 2926 sayılı Kanun kapsamında Tarım.... şartlarının varlığının kabulü zorunludur.
./..
-2-
Eldeki davada; davacının ürün satışından 13.04.1995 tarihinde yapılan tevkifatı takip eden aybaşı olan 01.05.1995 tarihinden itibaren sigortalılığın başlatılması gerekirken, hatalı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
3-Yargılama giderleri (hüküm tarihinde yürürlükte bulunan) 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 323. maddesinde sayılarak, ğ. bendinde vekâlet ücretine de yer verilmiştir.
29.05.1957 gün ve 4/16 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da belirtildiği üzere, karşı tarafa yüklenmesi gereken ve yargılama giderlerinden olan vekâlet ücretine, diğer yargılama giderlerinde olduğu gibi mahkemece kendiliğinden (resen) hükmedilmesi gerekir.
Kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilir (HMK m. 326/I). Davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkeme, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştırır(HMK m. 326/2).
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 326. maddesinde tarafların kusuru değil, davada haklı çıkma oranları göz önünde tutulmuştur.
Eldeki davada; dava dilekçesindeki talebe göre, hüküm altına alınmayan süre yönünden, avukatla temsil edilen davalı Kurum lehine, karar tarihi itibariyle yürürlükte olan tarife uyarınca vekalet ücretine karar verilmesi ve kabul ret oranına göre yargılama giderine hükmedilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Geçici 3. maddesi delaletiyle, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Hüküm fıkrasının 1. bendindeki “.... rakamlarının silinerek yerine “01.05.1995-31.05.1995, 01.0...” rakamlarının yazılmasına, 4. bendin devamına “Davalı Kurum davada kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 1200,00 TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı Kuruma verilmesine,” cümlesinin eklenmesine, 6. bentteki “yargılama giderinin” sözcüklerinden sonra gelmek üzere “kabul ret oranına göre 2,40 TL.sinin” sözcüklerinin yazılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 21.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
....