10. Hukuk Dairesi 2013/180 E. , 2013/607 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :...
Davacı, davalı şirket nezdinde tanker şöförü olarak 30.12.2005-13.06.2006 tarihleri arasında aralıksız çalıştığını iddia ile bu tarihler arasında geçen ve kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın, 5510 sayılı Kanunun 4/I-a bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin olduğu, geçiş hükümlerini içeren aynı Kanunun Geçici 7. maddesi hükmü gözetildiğinde, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak her türden kanıtın toplanabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu kapsamda, davacının çalışmalarını ortaya koyacak belgeler, işe giriş bildirgesiyle birlikte 506 sayılı Yasa"nın 79. maddesinde belirtilen sigortalının gün sayısını, kazanç durumunu, çalışma tarihleriyle birlikte ortaya koyan aylık sigorta gün bilgileri ile.... Yönetmeliği"nin 17. maddesinde belirtilen 4 aylık prim bordroları gibi Kuruma verilmesi zorunlu belgelerdir. 506 sayılı Yasa"nın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir.
./..
-2-
Mahkemece; davacının, davalı şirketin işlettiği petrol istasyonu yanında kurulu ve tescilsiz olduğu belirtilen lastik tamirciliği işyerinde, kendi nam ve hesabına çalıştığı, bu nedenle davalı şirket nezdinde ve 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalı çalışmasının olamayacağı, 1479 sayılı Yasaya tabi olarak çalışmış olduğu gerekçesi ile, davanın reddine karar verilmiştir. Davacının davalı şirkete ait petrol istasyonunun hemen yanında şirketin izni veya kabulü olmaksızın iş yapabilmesi hayatın olağan akışı içerisinde mümkün olmadığı gibi, davacı ile yapılmış dükkan kira sözleşmesi olmadıkça kendi nam ve hesabına çalışma olgusunun kabulü de mümkün değildir. Bu kapsamda öncelikle davacının kurumdaki şahsi dosyası celp edilmeli 1479 sayılı Yasa kapsamında sigortalı çalışmaları olup olmadığı araştırılmalıdır. Diğer taraftan, davalı işverenin kamyonları ile .... petrol getirdiği dikkate alınarak, davalı işverene ait araçların kayıtları, davacının kullandığı araçlarla ilgili olarak dava konusu dönemde düzenlenmiş takograf ve trafik ceza kayıtları, faturalar ve irsaliyeler, araçların giriş-çıkış kayıtları gibi davacıyla ilgili belgeler ve kayıtlar, davalı şirket ile, dava dışı ....e petrol teslim edip etmediği veya oradan petrol getirip getirmediği buna ilişkin yazılı belgelerin olup olmadığı araştırılmalı, ayrıca davalı şirketin kayıtlarına geçmiş diğer şöförleri tanık olarak dinlendikten sonra uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek hâlinde davacıya iadesine, 21.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
....