3. Hukuk Dairesi 2018/5810 E. , 2019/529 K.
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalılar ... ve ... aralarındaki vasiyetnamenin tenfizi davasına dair ... 3.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 03/03/2016 günlü ve 2013/526 E.-2016/2056 K. sayılı hükmün bozulması hakkında dairece verilen 09.05.2018 günlü ve 2016/17887 E.-2018/4886 K. sayılı ilama karşı davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; muris ..."ın 02.05.2012 tarihinde vefat ettiğini, geriye kanuni mirasçı olarak çocuklarının kaldığını murisin, ... 1. Noterliğinin 06.01.2003 tarih ve 000168 yevmiye numaralı vasiyetnamesi ile;... İli, ... Mah. 99/1 pafta, 2830 ada, 236 parsel numarada kayıtlı bulunan A blok, zemin kat, 3 numaralı gayrimenkulü kendisine vasiyet ettiğini ileri sürerek, vasiyete konu taşınmazın muris ..."a ait tapusunun iptali ile kendisi adına tapuda tescilinin sağlanması için ... 1.Noterliğinin 06/01/2012 tarih ve ...yevmiye nolu vasiyetnamenin tenfizine ve kendisi adına gayrimenkulün tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan ...; murisin 72 yaşında olup, okuma yazma bilmediğini, davaya konu vasiyetnamenin şekil unsurlarının yerinde olmaması ve muvazaa nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiş, yargılama sırasında verdiği 10.03.2014 tarihli dilekçe ile de; kendisinin yasal mirasçı olup mahfuz hissesi olduğunu belirterek öncelikle vasiyetnamenin iptalini olmazsa tenkisini dilemiştir.
Davalılardan ...; davaya cevap vermemiş, duruşmada annesine sağlığında ablasının baktığını, açılan davaya rızası olduğunu bildirmiştir.Mahkemece; ispatlanan davanın kabulü ile, ... 1.Noterliğinin 06.01.2003 tarihli ... yevmiye nolu vasiyetnamesinin aynen tenfizi ile ... üzerine kayıtlı, ... İli ... Mah. 99/1 pafta, 2830 ada 236 parsel numarada kayıtlı bulunan mesken niteliğindeki 10/408 arsa paylı A blok zemin kat 3 nolu bağımsız bölüm gayrimenkulün tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hükmün davalılardan ... tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemiz 09.05.2018 günlü ve 2016/17887 E.-2018/4886 K. sayılı ilamı ile davalının sair temyiz itirazları reddedilerek mirasbırakanın oğlu olan davalının, mirasbırakanın 72 yaşında olup, okuma yazma bilmediğini, davaya konu vasiyetnamenin şekil unsurlarının yerinde olmaması ve muvazaa nedeniyle geçersiz olduğunu ayrıca vasiyetname ile saklı payına
tecavüz edildiğini bildirerek; hükümsüzlük ve tenkis iddialarını, def"i yoluyla ileri sürdüğü, mahkemece; davalı tarafından def"i yoluyla ileri sürülen hükümsüzlük iddiasının, bu iddia kabul görmediği takdirde ise tenkis iddiasının usulünce incelenmesi ve ulaşılacak sonuca göre uyuşmazlığın esası hakkında hüküm tesis edilmesi gerektiği gerekçesi ile hüküm bozulmuştur.Bozma ilamına karşı davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi talep edilmiş olmakla yeniden yapılan incelemede; Karar düzeltme isteğine konu uyuşmazlık; davalının, tenfiz davasının yargılaması sırasında ileri sürdüğü hükümsüzlük ve tenkis def"ini, savunmanın genişletilmesi yasağı kapsamında ileri sürüp süremeyeceği noktasında toplanmaktadır. Davaya cevap bir süreye tabidir. Davalı bu süre içinde cevap dilekçesini vermelidir. Yazılı yargılama usulünde, kendisine dava dilekçesi tebliğ edilen davalı, kural olarak iki haftalık sürede cevaplarını mahkemeye sunar. Davalı, davacının verdiği cevaba cevap dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ikinci cevap dilekçesini mahkemeye sunabilir.İkinci cevap dilekçesinin verilmesinin en önemli sonucu, davalının, davanın bu aşamasından sonra, savunmasını genişletmesinin ve değiştirmesinin yasak olmasıdır. Bu çerçevede davalı, davacının açık muvafakatı olmaksızın savunmasını genişletemez veya değiştiremez. Uygulamada buna "savunmayı genişletme ve değiştirme yasağı" denilir. HMK’nın 141. maddesinin 2. fıkrasında da “İddia ve savunmanın genişletilip değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık muvafakati hükümleri saklıdır." denilmek suretiyle iddia ve savunmayı genişletme yasağının istisnaları açıklanılmıştır.TMK" nın 559/2. maddesi gereğince; iptal davası açma hakkı olan mirasçı, vasiyetnamenin hükümsüz olduğu iddiasını, def"i yoluyla her zaman ileri sürebilir.
TMK. 571/son maddesine göre ise; "Tenkis iddiası, def"i yoluyla her zaman ileri sürülebilir".
Ancak hükümsüzlük ve tenkis iddiasının def"i yoluyla her zaman ileri sürülebileceği hükmü, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nda düzenlenen savunmanın genişletilmesi yasağını ortadan kaldırıcı nitelikte değildir.İncelemeye konu davada, davalıya dava dilekçesi 07.02.2013 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı süresinden sonra 25.02.2013 tarihinde sunduğu cevap dilekçesinde vasiyetnamenin hükümsüz olduğunu ileri sürmüş, tenkis iddiasından bahsetmemiştir. Davacının cevaba cevap dilekçesi sunmaması üzerine dilekçelerin karşılıklı verilmesi aşaması tamamlanarak, ön inceme duruşması yapılmasına karar verilmiştir. Yargılama aşamasında bilirkişi raporu aldırılmasından sonra ise davalı, 10.03.2014 tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde tenkis iddiasını ileri sürmüş, davacı davalının savunmayı genişleten bu dilekçesine tebliğ aldığı celsede itiraz etmiştir.
Bu durumda davalının cevap süresi içerisinde bildirmediği hükümsüzlük ve tenkis def"i"ne karşı, davacı tarafın açık muvafakatinin bulunmadığı dikkate alınarak def’iye ilişkin inceleme yapılmaksızın davanın kabulüne karar verilmesinin doğru olduğu anlaşılmıştır.
Ne var ki; mahkeme kararının açıklanan bu gerekçeler ile onanması gerekirken zuhulen başka gerekçe ile bozulduğu yeniden yapılan inceleme sonucu anlaşıldığından davacının karar düzeltme isteği kabul edilmeli, Dairenin önceki kararı kaldırılmalı, mahkeme kararı onanmalıdır.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının karar düzeltme isteğinin kabulü ile Dairemiz 09.05.2018 günlü ve 2016/17887 E.-2018/4886 K. sayılı kararının kaldırılmasına, Çorum 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 03/03/2016 günlü ve 2013/526 E.-2016/2056 K. sayılı kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, 30.40 TL fazla alınan karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyene iadesine, 24.01.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.