Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/10568 Esas 2022/10124 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davacı ve davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işverenin işçisi olarak ...'da bulunan şantiyelerinde 21.05.2013-01.05.2015 tarihleri arasında 2.750,00 USD ücret karşılığı çalıştığını, ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı bir nedene dayanmaksızın feshedilerek ...'ye gönderildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının proje bazlı olarak belirli süreli ... sözleşmesi ile çalıştığını, bu nedenle kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığını, davacının davalı işverenden herhangi bir alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 28.12.2017 tarihli ve 2016/1303 Esas, 2017/679 Karar sayılı kararıyla; toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı tarafça ibraz edilen belgelerde davacının net 2.750,00 USD ile çalıştığının sabit olduğu, ... sözleşmesinin davalı tarafından ... bitimi nedeniyle feshedildiği, yapılan feshin haksız olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin ....02.2020 tarihli ve 2018/1822 Esas, 2020/259 Karar sayılı kararıyla İlk Derece Mahkemesinin vâkıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 18.02.2021 tarihli ve 2020/5239 Esas, 2021/4271 Karar sayılı ilâmı ile somut olayda hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının aylık yemek maliyetinin 200,00 USD olarak belirlendiği, ancak kabul edilen miktarın somut bir veriye dayanmadığı, davacıya sağlanan ayni menfaatlerin parasal değerinin işverene olan maliyetine göre belirlenmesi gerektiği, sunulması hâlinde öncelikle işyeri kayıtlarının esas alınması ve bu konuda aynı işyerine ilişkin Dairemizce daha önce temyiz incelemesi yapılan emsal kararların da gözetilmesi gerektiği, ayrıca davacı ile yapılan yurt dışı ... sözleşmesinde çalışma süresinin günlük 8, haftalık 48 saat olduğunun düzenlendiği, bu düzenleme 4857 sayılı ... Kanunu'nda yer alan ve fazla çalışma ölçütü olan haftalık 45 saatlik çalışmanın üzerinin fazla çalışma oluşturacağına dair nispi emredici nitelikteki hükme aykırı olamayacağından fazla çalışmanın haftalık 45 saatin üzerindeki çalışma olarak kabulünün yerinde olduğu, bununla birlikte sözleşmede kararlaştırılan haftalık 45 saatin üzerindeki 3 saatlik fazla çalışmanın kararlaştırılan ücretin içinde olduğunun düşünülmemesinin hatalı olduğu gerekçeleriyle kararın bozulmasına ve dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyularak alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ve katılma yolu ile davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı vekili temyiz dilekçesinde; somut olayda ... hukukunun uygulanmasının hatalı olduğunu, ... bitimi nedeniyle ... sözleşmesine son verildiğinden kıdem ve ihbar tazminatı hak kazanılamayacağını, net ücretin brüt ücrete çevrilmesinin hatalı olduğunu, yemek ve barınma yardımının giydirilmiş ücrete hatalı eklendiğini, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti hesaplamalarının hatalı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

2.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 5 inci bendinde brüt 2.392,99 TL-USD ulusal bayram ve genel tatil ücretine hükmedildiğini, USD cinsinden hüküm kurulması gerekirken USD ve TL olarak hüküm kurulmasının ilâmın icrasında zorluk yaşatacağını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre bozma ilâmının gereğinin yerine getirilip getirilmediği ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün usul ve kanuna uygun şekilde kurulup kurulmadığı hususlarına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) "Hükmün kapsamı" kenar başlıklı 297 nci maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
"Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir."

3. Değerlendirme
1. Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.


2. Somut olayda, davacı tarafından ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağının USD cinsinden talep edildiği ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda da buna göre hesaplama yapıldığı dikkate alındığında İlk Derece Mahkemesince bozma sonrası yapılan yargılama sonucunda, "…Brüt 2.392,99 TL USD ... alacağından 500,00 USD'nin dava tarihinden, bakiye miktarın ıslah tarihinden itibaren işhleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ..." şeklinde hem USD hem de TL cinsinden hüküm kurulması, 6100 sayılı Kanun'un 297 nci maddesine aykırı olup bozmayı gerektirir.

Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı tarafın yerinde görülmeyen tüm, davacı tarafın ise diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Davacı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (5) numaralı bendinde yer alan "Brüt 2.392,99 TL USD ... alacağından 500,00 USD'nin dava tarihinden, bakiye miktarın ıslah tarihinden itibaren işhleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine," ibaresinin çıkartılarak yerine "Brüt 2.392,99 USD ulusal bayram ve genel tatil alacağından 500,00 USD'nin dava tarihinden, bakiye miktarın ıslah tarihinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine," ibaresinin yazılarak hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davacıya iadesine,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin Rönesans Türkmen İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş.'ye yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

21.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.