Danıştay 13. Daire 2017/710 Esas 2022/107 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/710
Karar No:2022/107

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yapı Taahhüt Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, … Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü'nce .. tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen "… Devlet Hastanesi Ek Bina (150 Yataklı) İkmal İnşaatı" ihalesinde teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin işlemin … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla iptal edilmesine rağmen karar gereğinin yerine getirilmemesi nedeniyle %25 oranındaki müteahhitlik kârından mahrum kalındığı iddia edilerek 450.000,00-TL maddi zararın tazminine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesi'nce, Dairemizin … tarih ve E:…, K:… sayılı bozma kararına uyularak verilen kararda; davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusu neticesinde .. tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararı ile, davacının ihale dışı bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, 15/08/2006 tarihli yazı ile davacıdan, teklifinin aşırı düşük kalan kısımlarına yönelik açıklama yapılmasının talep edildiği, yapılan açıklama sonrasında 28/08/2006 tarihli ihale komisyonu kararı ile davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmesi üzerine şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, 16/10/2006 tarih ve 2006/UY.Z-2511 sayılı Kurul kararı ile, idarenin, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına gerekçe olarak belirttiği hususların yerinde olmadığı, mevzuata aykırılıkların gerçekleştirilmesinde sorumluluğu olanlar hakkında değerlendirme yapılarak, gerekiyorsa inceleme ve/veya soruşturma başlatılmak üzere kararın Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'na bildirilmesine karar verildiği, Kurul kararına karşı açılan davada … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararı ile, ihale işlemlerinde saptanan mevzuata aykırılıkların ihaleyi yapan idareye bildirilmesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun temel ilkelerine aykırı olduğu, Kurul'un 4734 sayılı Kanun'da öngörülen görev ve yetkilerini kullanabilmesi ile Kuruma yüklenen görev ve fonksiyonların etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesinin, ancak Kurul kararının sonuca etkili olabilmesiyle mümkün olduğu, ihale işlemleriyle ilgili mevzuata aykırılıkların ilgili idareye bildirilmesi şeklindeki kararların sonuca etkili kararlar olmadığı gerekçeleriyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile de, ... tarih ve …. sayılı Kurul kararının iptaline, tekliflerin alınmasından sonra yapılan ve mevzuata aykırılığı tespit edilen ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline, davacının teklifinin değerlendirmeye alınarak ihale işlemlerine devam edilmesi yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği, bunun üzerine devamında davacı tarafından … tarih ve … sayılı ihtarname ile, hem Mahkeme'nin hem de Kurul'un aldığı kararlara rağmen idarece bu husus hakkında sessiz kalındığı, Kurul kararının üzerinden 11 ay geçmesine rağmen idarece hiçbir işlem yapılmadığı, uğranılan haksızlığın telafi edilmesi için idarenin bir karar alarak uygulamaya geçmesinin beklenildiği, aksi takdirde fazlaya ilişkin haklar ile benzeri sebeplerden dolayı doğmuş ve doğacak tüm zararları talep etme hakkı saklı kalmak kaydı ile ihalenin haksız olarak uhdesinde kalmamasından dolayı kaybedilen %25 müteahhitlik kârının idareden talep edilmesi amacıyla yasal yollara başvurulacağının bildirildiği, davalı idarece verilen … tarihli cevapta ise, …. İdare Mahkemesince verilen iptal kararı ile Kurul kararının tebliğ edilmediğinin belirtilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı,
İdari yargıda, idarenin işlem ve eylemleri sebebiyle uğranılan kesin ve gerçek zararların maddi karşılığı tazmin edilebildiğinden davacı şirketin mahrum kaldığı ileri sürülen müteahhitlik kârının tazmininin mümkün olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddi ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.000,00-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ihalede en düşük teklifi kendisinin verdiği, ihalenin iptal edilmediği, idarece ihalenin iptal edilmesi serbestisinin kötüye kullanıldığı, kamu yararının göz ardı edildiği, fiyat dışı unsurların araştırılmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının hüküm fıkrasının vekâlet ücreti yönünden düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanunu'nun 24. maddesinin (f) bendinde, kararlarda yargılama giderleri ve hangi tarafa yükletildiğinin belirtileceği; 31. maddesinde, yargılama giderleri hususunda Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı kurala bağlanmış; anılan madde ile atıfta bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Yargılama giderlerinin kapsamı" başlıklı 323. maddesinin (ğ) bendinde, "vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti" yargılama giderleri arasında sayılmış; 326. maddesinin (1) numaralı fıkrasında, yargılama giderlerinin aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği; 332. maddesinde ise, yargılama giderlerine mahkemece re'sen hükmedileceği belirtilmiştir.
2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin birinci fıkrasında, "Temyiz incelemesi sonunda Danıştay; a) Kararı hukuka uygun bulursa onar. Kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onar. b) Kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onar." kuralı bulunmaktadır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlık Ücreti" başlıklı 164. maddesinde, "Avukatlık ücreti, avukatın hukukî yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade eder. ... Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücreti avukata aittir."; "Avukatlık ücret tarifesinin hazırlanması" başlıklı 168. maddesinde ise, "... Avukatlık ücretinin takdirinde, hukukî yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır." kuralına yer verilmiştir.
659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin "Takip ve temsil yetkileri ile bunların kapsamı, niteliği ve kullanılması" başlıklı 6. maddesinin 2. fıkrasında ise, "İdareleri adli ve idari yargıda, icra mercileri ve hakemler nezdinde vekil sıfatıyla doğrudan temsil yetkisi; hukuk birimi amirleri, hukuk müşavirleri, muhakemat müdürleri ve avukatlara aittir." kuralı yer almıştır.

HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
1) İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen Mahkeme kararının davanın reddine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

2) Mahkeme kararının hüküm fıkrasının vekâlet ücretine ilişkin kısmına gelince:
2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca, Danıştay'ın, temyize konu kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onayabileceği açıktır.
Aktarılan mevzuata göre, davalı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilebilmesi için davanın, idareyi temsil ile yetkilendirilmiş hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukat olan vekil tarafından, karar tarihinden önce dosyaya ibraz edilen bir vekâletname veya görevlendirmeye ilişkin belge ile takip edilmesi gerekmektedir.
Bakılan davada, kararın verildiği tarih itibarıyla davalı idarenin anılan sıfatlara sahip bir vekil aracılığıyla temsil edilmediği, ancak İdare Mahkemesi'nce davanın reddine karar verilmekle birlikte davalı idare lehine vekâlet ücretine hükmedildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, kararın verildiği tarih itibarıyla vekil tarafından temsil edilmeyen davalı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiği hâlde, vekâlet ücretine hükmedilmesinde usûl hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.
Ancak, bu eksikliğin giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyize konu Mahkeme kararının, hüküm fıkrasında yer alan "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.000,00-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine" ibaresinin çıkarılması suretiyle düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının hüküm fıkrasında yer alan "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.000,00-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine" ibaresi çıkarılmak suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 18/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.