Danıştay 13. Daire 2021/686 Esas 2022/94 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/686
Karar No : 2022/94

DAVACI : ...
VEKİLİ : Av....
DAVALI : ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN KONUSU :
Bayilik lisansı sahibi davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan numunenin akredite laboratuvar analizine göre teknik düzenlemelere aykırı olduğundan bahisle, 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi ile aynı maddenin dördüncü ve altıncı fıkraları uyarınca tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle 123.276,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Akaryakıtın ulusal marker seviyesinin geçerli olduğu, işletme yetkilileri hakkında açılan davaların beraatle sonuçlandığı, analize gönderilen numunelerin tankın alt seviyesinden alındığı ve analiz sonuçlarının hatalı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Davacıya ait tesisten alınan numunenin akredite laboratuvar analizi sonucunda teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edilmesi üzerine, 5015 sayılı Kanun'un 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendi ile Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile 7. maddesinin (d) bendine aykırılık nedeniyle anılan Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca idarî para cezası verilmesine ilişkin işlemin hukuka uygun olduğu savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesine göre Danıştay’ın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davalarda, temyiz incelemesi sonucu bozulan kararlar üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kararlarına uyulması zorunlu olduğundan dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI ...'İN DÜŞÜNCESİ :
Dava; bayilik lisansı sahibi davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan numunelerin akredite laboratuvar analizinde ilgili teknik düzenlemelere uygun olmadığının tespit edildiği ve bu fiilin 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendine aykırı olduğundan bahisle, anılan Kanun'un 5728 sayılı Kanun'la değişik 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi ile aynı maddenin dördüncü ve altıncı fıkraları uyarınca tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle 123.276,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; Danıştay Onüçüncü Dairesinin 27/12/2018 günlü, E:2012/2171, K:2018/4477 sayılı kararıyla; davacıya ait tesiste yapılan denetim sürecinde gerçekleştirilen işlemler ile kükürt parametresine ilişkin ara kararlarına verilen cevaplarda belirtilen hususlar birlikte değerlendirildiğinde, davacının ilgili teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmal ettiğinin akredite laboratuvar analiz sonucu düzenlenen rapor ile tespit edildiği anlaşıldığından, davacıya idarî para cezası verilmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, davacının temyiz talebi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 14/10/2020 tarih ve E: 2019/1066, K:2020/1841 sayılı kararı ile; Danıştay Onüçüncü Dairesinin E:2010/4463 sayılı dosyasında verilen ara kararları ile ulusal marker seviyesi geçerli olan ve yalnızca "kükürt" parametresi teknik düzenlemelere aykırı bulunan numunenin, diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece kükürt parametresinin sonradan müdahale ile standardının altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığı ve bu durumun farklı bir sebebe bağlı olarak ortaya çıkıp çıkmayacağının TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, TÜPRAŞ VE ODTÜ Petrol Araştırma Merkezinden sorulduğu ve ODTÜ Petrol Araştırma Merkezinin 05/08/2015 tarih ve yazısı ile, "...bahse konu numunenin alım tarihinde 29/11/2008 tarih ve 27069 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Motorin Türlerinin Üretimi, Yurtdışı ve Yurtiçi Kaynaklardan Temini ve Piyasaya Arzına İlişkin Teknik Düzenleme Tebliği (Akaryakıt Seri No:1)' nin yürürlükte olduğu, bu tarihte piyasada kırsal motorinin de bulunabileceği, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesinin teknik olarak mümkün olabileceği" yönünde cevap verildiği, temyize konu Daire kararında, kükürt parametresine ilişkin ara kararlarına verilen cevaplarda belirtilen hususlar değerlendirilerek davacının, teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmal ettiği sonucuna varıldığı, ancak, ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi'nin 05/08/2015 tarihli yazısında değinildiği üzere, numune alınan yakıt tankında, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesi mümkün olmakla birlikte, eğer böyle bir karıştırma işlemi yapıldı ise diğer parametrelerde de sınır değerlerine aykırılık olması gerektiği, oysa, davacıya ait tesisteki akaryakıt tankından alınan numunenin analizi sonucunda düzenlenen motorin muayene raporunda, analiz yapılan yakıtın marker seviyesinin geçerli olduğu ve diğer parametrelerde bir aykırılık olmadığının tespit edildiği, öte yandan, yapılan denetimde, davacının akaryakıta müdahale ettiğine ilişkin somut bir tespite de yer verilmediği, bu durumda, sadece kükürt parametresinin teknik düzenlemelere aykırı çıkması, diğer parametrelerin uygun bulunması, davacının numune alınan akaryakıta bir müdahalesinin olduğuna ve piyasaya teknik kriterlere aykırı akaryakıt arz ettiğine ilişkin somut bir tespitin de bulunmaması karşısında, davacının, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etme yükümlülüğünü yerine getirmediğinden söz etmeye olanak bulunmadığından, davacı hakkında uygulanan idarî para cezasında hukuka uygunluk, davanın reddine ilişkin Daire kararında ise hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle BOZULDUĞU anlaşılmaktadır.
2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 38. maddesinde, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun, idari dava dairelerince ilk derece mahkemesi olarak verilen kararları temyizen inceleyeceği, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin 1. fıkrasında da, Danıştay Dava Dairelerinin nihai kararlarının Danıştay’da temyiz edilebileceği, 49. maddesinin 4. fıkrasında ise; Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50’nci madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı öngörülmüştür.
2577 sayılı Yasanın 49. maddesinin 4. fıkrasında yer alan düzenleme ile; Danıştay Dava Dairelerine, ilk derecede bakılan davalarla ilgili Dava Daireleri Kurulunun bozma kararlarına karşı eski kararlarında ısrar edebilme yetkisi tanınmadığı açıktır.
Bu nedenle; bayilik lisansı sahibi davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan numunelerin akredite laboratuvar analizinde ilgili teknik düzenlemelere uygun olmadığının tespit edildiğinden bahisle; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 5728 sayılı Kanun'la değişik 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi ile aynı maddenin dördüncü ve altıncı fıkraları uyarınca 123.276,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Dairemizin 27/12/2018 tarih ve E:2012/2171, K:2018/4477 sayılı davanın reddi yolundaki kararının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 14/10/2020 tarih ve E:2019/1066, K:2020/1841 sayılı kararıyla bozulması üzerine gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacıya ait akaryakıt istasyonunda 08/01/2010 tarihinde yapılan denetim sonrasında alınan kırsal motorinin teknik düzenlemelere aykırı olduğu tespit edilmiş ve ... tarih ve ... sayılı Kurul kararıyla 137.356,00-TL idari para cezası verilmiştir. Anılan karara karşı açılan davada Dairemizin 29/04/2013 tarih ve E:2011/97, K:2013/171 sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiş, anılan karar Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 25/12/2013 tarih ve E:2013/3550, K:2013/4718 sayılı kararıyla onanmış, kararın düzeltilmesi istemi de 06/11/2014 tarih ve E:2014/1806, K:2014/3719 sayılı kararla reddedilmiştir.
Davacıya ait akaryakıt istasyonunda 05/08/2011 tarihinde yeniden denetim yapılmıştır.
Denetim sonucunda alınan akaryakıt numunesi 17/08/2011 tarihinde TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Enerji Enstitüsü'ne teslim edilmiş, yapılan analiz sonucunda düzenlenen 15/09/2011 tarihli raporda, numunenin kükürt parametresi bakımından teknik düzenlemelere aykırı olduğu tespit edilmiştir.
İki yıl geçmeden teknik düzenlemelere aykırı akaryakıt ikmal etme fiilinin yeniden işlendiğinden bahisle 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca ve tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle 123.276,00-TL idarî para cezası verilmiştir.
Bakılan dava, idari para cezası verilmesine ilişkin Kurul kararının hukuka aykırı olduğu iddiasıyla açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
Dairemizin 27/12/2018 tarih ve E:2012/2171, K:2018/4477 sayılı davanın reddi kararı davacı tarafından temyiz edilmiş, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 14/10/2020 tarih ve E:2019/1066, K:2020/1841 sayılı kararıyla;
"5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "Lisans Sahiplerinin Temel Hak ve Yükümlülükleri" başlıklı 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendinde, bu Kanuna göre faaliyette bulunanların; piyasa faaliyetlerinde, Kurul'un belirleyeceği teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlamakla yükümlü oldukları vurgulanmış; işlem tarihinde yürürlükte bulunan 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde, 4. madde hükümlerinin ihlâli hâlinde, sorumlulara iki yüz elli bin Türk Lirası idarî para cezası verileceği, aynı maddenin altıncı fıkrasında, ceza uygulanan bir fiilin iki takvim yılı geçmeden aynı kişi tarafından tekrarı hâlinde cezaların iki kat olarak uygulanacağı belirtilmiş; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 17. maddesinin son fıkrasında ise, idarî para cezalarının her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 04/01/1961 tarih ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, petrol piyasasına ilişkin faaliyetler kapsamındaki tesislerin ve piyasaya sunulan petrol ve madenî yağın teknik düzenlemelere ve standartlara uygunluğu ile ilgili usul ve esasların belirlenmesi amacıyla çıkarılan ve 10/09/2004 tarih ve 25579 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, akaryakıtın teknik düzenlemelere uygun olmasının zorunlu olduğu, (b) bendinde, ürünlerin öncelik sırasıyla TS veya EN standartlarına veya bu standartlar da yoksa, TSE tarafından kabul gören diğer standartlara uygun olmasının esas olduğu belirtilmiş; 7. maddesinin (d) bendinde ise, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etmekle yükümlü oldukları düzenlenmiştir.
Temyiz istemine konu karara ilişkin dosyanın incelenmesinden; Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin E:2010/4463 sayılı dosyasında verilen ara kararları ile ulusal marker seviyesi geçerli olan ve yalnızca "kükürt" parametresi teknik düzenlemelere aykırı bulunan numunenin, diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece kükürt parametresinin sonradan müdahale ile standardının altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığı ve bu durumun farklı bir sebebe bağlı olarak ortaya çıkıp çıkmayacağının TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, TÜPRAŞ VE ODTÜ Petrol Araştırma Merkezinden sorulduğu ve ODTÜ Petrol Araştırma Merkezinin 05/08/2015 tarih ve yazısı ile, "...bahse konu numunenin alım tarihinde 29/11/2008 tarih ve 27069 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Motorin Türlerinin Üretimi, Yurtdışı ve Yurtiçi Kaynaklardan Temini ve Piyasaya Arzına İlişkin Teknik Düzenleme Tebliği (Akaryakıt Seri No:1)'nin yürürlükte olduğu, bu tarihte piyasada kırsal motorinin de bulunabileceği, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesinin teknik olarak mümkün olabileceği" yönünde cevap verildiği görülmektedir.
Temyize konu Daire kararında, kükürt parametresine ilişkin ara kararlarına verilen cevaplarda belirtilen hususlar değerlendirilerek davacının, teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmal ettiği sonucuna varılmıştır. Ancak, ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi'nin 05/08/2015 tarihli yazısında değinildiği üzere, numune alınan yakıt tankında, yüksek kükürtlü kırsal motorin ile düşük kükürtlü motorin karıştırılmış ise elde edilen ürünün kükürt parametresinin standardın üzerinde olacak şekilde değişmesi mümkün olmakla birlikte, eğer böyle bir karıştırma işlemi yapıldı ise diğer parametrelerde de sınır değerlerine aykırılık olması beklenecektir. Oysa, davacıya ait tesisteki akaryakıt tankından alınan numunenin analizi sonucunda düzenlenen motorin muayene raporunda, analiz yapılan yakıtın marker seviyesinin geçerli olduğu ve diğer parametrelerde bir aykırılık olmadığı tespit edilmiştir. Öte yandan, yapılan denetimde, davacının akaryakıta müdahale ettiğine ilişkin somut bir tespite de yer verilmemiştir.
Bu durumda, sadece kükürt parametresinin teknik düzenlemelere aykırı çıkması, diğer parametrelerin uygun bulunması, davacının numune alınan akaryakıta bir müdahalesinin olduğuna ve piyasaya teknik kriterlere aykırı akaryakıt arz ettiğine ilişkin somut bir tespitin de bulunmaması karşısında, davacının, yukarıda yer verilen, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etme yükümlülüğünü yerine getirmediğinden söz etmeye olanak bulunmadığından, uyuşmazlık konusu Kurul kararında hukuka uygunluk görülmemiştir." gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46. maddesinin birinci fıkrasında, Danıştay dava dairelerinin nihaî kararlarının Danıştay'da temyiz edilebileceği; 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 38. maddesinde, İdari Dava Daireleri Kurulu'nun, idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararları temyizen inceleyeceği; 2577 sayılı Kanun'un 49/4. ve 50. maddelerinde, Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulmasının zorunlu olduğu kurala bağlanmış; Danıştay dava dairelerine ısrar imkânı tanınmamıştır.
Aktarılan kanun hükümlerine göre, Danıştay dava dairelerince ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurullarınca bozulması hâlinde Danıştay dava dairelerine ısrar imkânı tanınmadığından, bozma kararına uyularak İdari Dava Daireleri Kurulu kararında belirtilen gerekçelerle dava konusu Kurul kararının iptaline karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıya idari para cezası verilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararının İPTALİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ...-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 18/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.