Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/9094 Esas 2022/8909 Karar Sayılı İlamı

I. BAŞVURU
Başvurucu vekili dilekçesinde; ... Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesinin 21.04.2022 tarihli ve 2021/3481 Esas, 2022/815 Karar sayılı kesin kararı ile konusu itibarıyla mahiyeti aynı olan başka davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin 26.04.2021 tarihli ve 2021/1282 Esas, 2021/1139 Karar sayılı kesin kararı arasında talep konusu 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) geçici 10 uncu maddesindeki düzenlemeye göre ücretsiz izne ayrılan davacıların ... sözleşmesinin feshedilip feshedilmediği hususunda içtihat aykırılığı oluştuğunu belirterek uyuşmazlığın giderilmesini talep etmiştir.

II. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun oy çokluğu ile aldığı 24.....2022 tarihli ve 2022/49 Esas sayılı kararında;
"...
... Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesinin 2021/3481 Esas, 2022/815 Karar sayılı dosyasında dosyasında Covid 19 pandemisi sürecinde fesih yasakları sürecinde 01/07/2020 tarihinde davacı ve 9 arkadaşının eylemli olarak ... akitlerine son verildiğinden yapılan feshin geçersiz olduğuna karar verildiği ve davacı daha sonra işe başlatıldığından sadece 4 aylık boşta geçen süre ücretinin hüküm altına alındığı, işe iade talebi konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği, ... akdinin fesih yasakları içinde feshedildiği, her iki dosyada da eylemli fesih iddiası ile davacının ücretsiz izne çıkartıldığı iddiasının bulunduğu, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin 2021/1282 Esas, 2021/1139 Karar sayılı ilamında eylemli fesih iddiası ispatlanamadığından ve davacı Covid 19 genelgesi kapsamında ücretsiz izinde olduğundan işe iade talebinin reddine karar verildiği, ... Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesinin 2021/3481 Esas, 2022/815 Karar sayılı dosyasında ise eylemli feshin kanıtlandığı, işverenin ücretsiz izin hakkını kötüye kullandığının davacı tarafından ispatlandığı ve Covid 19 genelgesi kapsamında fesih yasaklarına aykırı olarak feshin yapıldığı, bu nedenle davacı haklı bulunarak yargılama sırasında davalı işveren tarafından işe çağrılıp başladığından sadece geçersiz feshin sonucu olan 4 aylık boşta geçen ücretine hükmedildiği, böylelikle her iki daire arasında yapılan değerlendirmelerin çelişkili ve farklı olduğu,
Başkanlar Kurulunda yapılan görüşmeden sonra, tüm kurul üyelerince yapılan oylama neticesinde; ... Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesinin 2021/3481 Esas, 2022/815 Karar sayılı ilamına yönelik görüşün kurulca benimsenip, kurulun yukarıdaki görüşü ile birlikte çıkan görüş ayrılığının giderilmesi açısından dosyanın 5235 sayılı Yasanın 35/3 maddesi gereğince Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine ..." gerekçesi ile kararın ve eklerinin gereğinin takdir ve ifâsı için Dairemize gönderilmesine karar verilmiştir.

III. UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU KARARLAR
A. ... Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesinin 21.04.2022 Tarihli ve 2021/3481 Esas, 2022/815 Karar Sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Dava konusu somut uyuşmazlıkta; davacının davalılardan Hedef Güvenlik AŞ'ye bağlı olarak diğer davalı Huawei ... Dış Tic. Ltd. Şti.'nin Ümraniye/ ... adresinde güvenlik görevlisi olarak görev yaptığı, dosya kapsamına göre Covid- 19 salgını nedeniyle 19/04/2020 yürürlük tarihli 7744 sayılı yeni coronavirüs salgının ekonomik ve sosyal hayata etkilerinin azaltılması hakkında kanun ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanunun 7. Maddesinde, 4447 sayılı kanuna geçici madde 24 düzenlemesinde, 4857 sayılı kanunun geçici 10. Maddesindeki düzenlemeler doğrultusunda davacının ücretsiz izne çıkarıldığı 01/07/2020 tarihinde işe başlatılması gerekirken yargılama aşamasında dinlenen tanık beyanları, dava dosyasına sunulan 01/07/2020 tarihli başlıklı tutanak içeriği, Beyoğlu 20. Noterliğinin 07/07/2020 tarihli 10436 yevmiye nolu ihtarname içeriğine göre 01/07/2020 tarihinde davacının eylemli olarak ... akdini haklı ve geçerli bir neden olmaksızın sona erdirildiğinin anlaşıldığı, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama aşamasında davacı tarafın açık kabulünü göre de davacının yeniden işe başladığının anlaşıldığını, tüm bu açıklamalara göre davacının yeniden işe başlaması nedeniyle işe iade davası yönünden yeniden karar verilmesine yer olmadığına, boşta geçen süre içerisinde en çok 4 aya kadar doğmuş bulunan ücretin ve diğer hakların davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesi gerekirken ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğu kanaatine varılarak ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak dairemizce işe iade davası yönünde davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına, kararın kesinleşmesine kadar davacının çalıştırılmadığı süre içinde en çok 4 aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları yönünden dava dosyası içerisinde yer alan usul ve yöntemine uygun hazırlanmış dosya kapsamına uygun olduğu dairemizce de kabul edilen 26/04/2021 tarihli uzman bilirkişi raporunda belirlenen davacının aylık brüt ücreti olan 4.301,23TL dikkate alınarak toplam brüt 17.204,92TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesi gerektiğine karar vermek gerekmiştir.
..." gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

B. ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin 26.04.2021 Tarihli ve 2021/1282 Esas, 2021/1139 Karar Sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Tüm dosya kapsamı, davalı tarafça davacı hakkında SGK ya yapılan bildirimler, hizmet cetveli birlikte değerlendirildiğinde; davacının ... akdinin işveren tarafından sonlandırılmadığı Covid-19 önleme ve mücadele kapsamındaki yasal mevzuat çerçevesinde ücretsiz izne çıkartıldığı işverence günlük nakdi yardım ödemesinin devam ettiği, davacının durumunun kuruma Covid-19 ücretsiz izin listesiyle bildirildiği gözetildiğinde ... akdinin halen devam etmesi sebebiyle işe iade davasının reddinde usul ve yasaya aykırılık görülmemiştir.
..." gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

IV. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, Bölge Adliye Mahkemelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında 4857 sayılı Kanun'un geçici 10 uncu maddesindeki düzenlemeye göre ücretsiz izne ayrılan davacıların ... sözleşmesinin feshedilip feshedilmediği konusunda içtihat aykırılığı bulunup bulunmadığına ilişkindir.


B. İlgili Hukuk
1. Bölge adliye mahkemelerinin benzer olaylarda kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 35 inci maddesinde yer alan düzenlemedir.

2. 4857 sayılı Kanun'un geçici 10 uncu maddesi şöyledir:
"(Ek madde: 16.04.2020 - 7244 S.K./9. md) Bu Kanunun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü ... veya hizmet sözleşmesi, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez.
Bu madde hükümlerine aykırı olarak ... sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilir.
Cumhurbaşkanı birinci ve ikinci fıkrada yer alan üç aylık süreleri altı aya kadar uzatmaya yetkilidir."

C. Değerlendirme
1.5235 sayılı Kanun ile bu Kanun'da sayılan kişi ve kurumlara tanınan uyuşmazlığın giderilmesini talep etme hakkı, mutlak biçimde her uyuşmazlığın esasına yönelik çözüm geliştirilmesine imkân vermez. Uyuşmazlığın giderilmesi talebi bir kanun yolu olmayıp böyle bir talebin varlığı hâlinde Yargıtayca temyiz incelemesine benzer bir inceleme yapılması da mümkün değildir.

2. İlk bakışta, az yukarıda özetlerine yer verilen başvuru konusu dosyalarda 5235 sayılı Kanun anlamında benzer olaylar bulunduğu sonucuna varılabilir. Şüphesiz benzer olaylardan söz edebilmek için davaların taraflarının aynı olması yahut olaylar arasında mutlak bir özdeşlik bulunması gerekmez. Ancak bazı dava dosyalarındaki maddi vakıaların fazlasıyla farklılık göstermesi farklı sonuçlara ulaşılmasına neden olabilir.

3. Başvuru konusu dosyalar incelendiğinde; ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararına konu olayda davacı işçinin 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin yürürlük tarihinden önce ücretsiz izne çıkarıldığı, ... Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi kararına konu olayda ise davacı işçinin ilgili Kanun maddesinin yürürlük tarihinden sonra ücretsiz izne çıkarıldığı anlaşılmakla, uyuşmazlıkların benzer nitelikte olmadığı açıktır.

4. Bu açıklamalara göre başvurucunun dilekçesinde belirtmiş olduğu Bölge Adliye Mahkemesi Daireleri kararları arasında 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesi kapsamında bir uyuşmazlık söz konusu değildir.

5. Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular karşısında uyuşmazlığın giderilmesine yer olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

V. KARAR
1. ... Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 24.....2022 tarihli ve 2022/49 Esas sayılı kararına istinaden iletilen mevcut talep yönünden uyuşmazlığın giderilmesine yer olmadığına,

2. Dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesine,

13.09.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.