Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7379 Esas 2022/7791 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.


İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 24.06.1996 tarihinden itibaren ve hâlen davalı Kurum nezdinde düz işçi olarak çalıştığını, 05.01.2011 tarihinde Türkiye Yol-İş Sendikasına üye olduktan sonra, Türkiye Yol-İş Sendikası ile TÜHİS arasında imzalanan 01.03.2011 yürürlük tarihli toplu iş sözleşmesi doğrultusunda intibakları yapılırken ilk işe giriş tarihi ile sendikaya üyelik tarihi arasındaki kıdeminin göz önünde bulundurulmadığını, sendika üyeliği başlangıç tarihinin dikkate alındığını, davalının intibak sırasında ilk işe giriş tarihini esas alarak toplu iş sözleşmelerine göre derece ve kademesini belirlemesi gerektiği hâlde sendikaya üye olduğu tarihte işe başlamış bir düz işçi gibi derece kademesinin belirlenmesinin işverenin eşit davranma borcunu aykırı olduğunu iddia ederek ilk işe girdiği tarihten sendikaya üye olduğu tarihe kadar geçen hizmet süresinin göz önünde bulundurularak intibakının yapılması ile toplu iş sözleşmelerine göre olması gereken derece ve kademe ile ücretinin tespitine, ayrıca eksik ödenen birikmiş ücret, ikramiye, yıpranma ödeneği farkları ile ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının sendika değişikliği ve toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan intibakları işe giriş tarihinden itibaren yapıldığından herhangi bir hak ve alacağının bulunmadığını ve zamanaşımı def'inde bulunduklarını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 14.06.2019 tarihli ve 2016/361 Esas, 2019/245 Karar sayılı kararıyla toplanıp değerlendirilen deliller, tanık anlatımları, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre davacının davasının kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 17.06.2020 tarihli ve2019/3556 Esas, 2020/871 Karar sayılı kararıyla İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.


V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 12.01.2021 tarihli ve 2020/5743 Esas, 2021/375 Karar sayılı ilâmı ile hatalı hesap raporuna dayalı karar verildiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya kapsamına ve denetime uygun 01.03.2022 tarihli bilirkişi ek raporu esas alınarak dava tarihi itibarıyla davacının derece/kademesinin 10/30 olarak tespitine karar vermek gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; kademe derece tespitinin hatalı tespit edildiğini ileri sürmüştür.

2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde; hükme esas alınan bilirkişi raporunda yer alan tespitlerin hatalı olduğunu, davacının işe giriş tarihi itibarıyla Ek 1/B cetvelinin uygulanması gerektiğini, bu konuda kesinleşmiş mahkeme kararının bulunduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.


C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının kademe derece tespitinin doğru yapılıp yapılmadığı ve buna bağlı olarak fark alacaklarının bulunup bulunmadığına ilişkindir.


2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.

3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacının tüm, davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Davalı işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre kural olarak her iki yıl için bir derecenin, her bir yıl için de bir kademenin verileceği, ayrıca personelin çalıştığı pozisyona göre başlayacağı ve en son yükselebileceği derecenin alt ve üst sınırı belirlenmiştir. Yine burada çalışanların işe giriş tarihlerine göre iki farklı ücret skalasının da (Ek 1/A ve 1/B cetvelleri) düzenlendiği görülmüştür.

3. Dava tarihi itibarıyla davalı işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesindeki pozisyon cetveline göre düz işçi pozisyonundaki personelin alt ve üst derece sınırı 1/10 olarak belirlenmiştir. Her ne kadar işçinin pozisyonuna göre derece için alt ve üst sınır belirlenmiş ise de kademe için böyle bir sınırlama düzenlenmemiştir. Buna karşın hükme esas alınan bilirkişi raporunda derece için belirlenen 10 (on) üst sınırının kademenin alt sınırı gibi değerlendirilip her yıl için belirlenen toplam kademe süresinin ilavesi suretiyle kademe tespitinin yapılması hatalı olmuştur.

4. Ayrıca, fark alacakların hesabında toplu iş sözleşmesinde işe giriş tarihlerine göre belirlenen ücret skalasının dikkate alınıp alınmadığı yönünden karar ve dayanağı hesap raporu da denetime açık değildir. Dolayısıyla bu yönüyle karar eksik incelemeye dayalı olup gerekçesizdir. Belirtilen sebeplerle eksik incelemeye ve hatalı bilirkişi tespitine dayalı olarak yazılı şekilde verilen kararın tekrar bozulması gerekmiştir.

VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

15.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.