Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6640 Esas 2022/7749 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 4. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalıya ait işyerinde 19.02.2010 - 15.10.2018 tarihleri arasında yurt içi tır şoförü olarak çalıştığını, fiili olarak davalı Şirketin tüm nakliye işlerinin diğer davalı ... tarafından yerine getirildiğini, haftanın 6 günü ..., ..., ... gibi uzak illere yük taşıdığını, 6047 sayılı Karayolları Trafik Kanun'una göre günlük kanuni olarak 9 saat araç kullanılması gerekmekte iken işverenin talimatı ve baskısı nedeni ile bu sınırın defalarca aşıldığını, haftada 45 saati aşan çalışmalarına rağmen fazla çalışma ücretinin ödenmediğini, fazla çalışma yaptığının davalı Şirket bünyesinde tutulan kantar kayıtları, işyeri giriş çıkış kayıtları ile sabit olduğunu, kayıtların davalıdan celbi gerektiğini, ayrıca tanıkların da bu hususta bilgi sahibi olduklarını iddia ederek fazla çalışma ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; talebin zamanaşımına uğradığını, müvekkilinin nakliyecilik işini diğer davalı Şirketten bağımsız olarak yaptığını, davacı haftada 6 gün çalışıyor görünmekle birlikte her gün yük taşınmadığını, çağrı üzerine işe geldiğini, davacının kullandığı aracın dönüşümlü olarak iki şoför tarafından kullanıldığını, biri sefere çıktığında takip eden sefere diğerinin çıktığını, bu nedenle davacının fazla çalışmasının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

2. Davalı ... Gıda San Fab. Üretim San Tic ve A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; iki davalının ayrı işveren olduklarını, davacının diğer davalı ...'nin emir ve talimatları ile hareket ettiğini, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları incelendiğinde bu durumun açıkça ortaya çıkacağını, müvekkili Şirket yönünden davanın husumet nedeni ile reddi gerektiğini, işyerinde fazla çalışma yapılmadığını, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının fazla çalışma yaptığını ispat için takometre kayıtlarına, kantar fişlerine, sefer kâğıtlarına ve tanık deliline başvurmuş olduğu, davalı tarafça takograf kaydının, sefer kâğıdının ve kantar fişinin uhdelerinde bulunmadığını açıklandığı, kendilerine 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 220 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları işletilerek gönderilen muhtıraya da olumsuz cevap verildiği, bu kapsamda davacı tarafın iddiasını tanık delili ile ispat edebileceği, dosyada beyanı alınan tanıklardan S.O., İ.A. ve M.İ.'nin davacının çalışma saatleri hakkında bilgi sahibi olmadıklarını beyan ettikleri, diğer tanık A.G.'nin ise günlük 9 saat çalışma yapıldığını ve uzun yola gittiklerinde seferlerin 1 gün, bazen 2 gün sürdüğünü beyan etmesine rağmen, haftada /ayda kaç kez uzun yola gidildiğini, davacının haftada kaç gün çalıştığını, nerelere sefer yaptığını bilmediğini beyan ettiği, ayrıca 1 araçta iki şoförün karşılıklı çalışma yaptığını beyan ettiği, 1 şoför yönünden haftalık 45 saati aşan çalışma olup olmadığı hususunu şüpheden uzak şekilde ispat edecek mahiyette bir beyanda bulunamadığı, tarafların başkaca tanığı ve delili de bulunmadığından davacının haftalık 45 saati aşacak şekilde çalışma yaptığını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davalılar tarafından tutulması zorunlu olan kayıtların kasıtlı ve kötüniyetli olarak dosyaya ibraz edilmediğini, bu nedenle tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerektiğini, tanıklardan A.G. beyanına göre fazla çalışma yapıldığının doğrulandığını ve bu tanığın süreye ilişkin olarak aydınlatıcı beyanlarda bulunduğunu, fazla çalışma süresinin ve ücretinin tespiti için bilirkişi raporu alınarak sonuca gidilmesi gerekirken aksi yönde hüküm kurulmasının hatalı olduğunu belirterek istinaf talebinde bulunmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tanıklardan S.O., İ.A. ve M.İ.'nin davacının çalışma saatleri hakkında bilgi sahibi olmadıkları, tanık A.G.'nin ise beyanında günlük 9 saat çalışma yapıldığını ve uzun yola gittiklerinde seferlerin 1 gün, bazen 2 gün sürdüğünü beyan etmesine rağmen, haftada /ayda kaç kez uzun yola gidildiğini, davacının haftada kaç gün çalıştığını, nerelere sefer yaptığını bilmediğini beyan ettiği, ayrıca 1 araçta iki şoförün karşılıklı çalışma yaptığını belirttiği, davacının yazılı kayıt olamaması nedeniyle fazla çalışma yaptığını tanık dâhil her türlü delille ispat etmesi mümkünken haftalık 45 saati aşan veya günlük 11 saati aşan çalışma olduğu hususunu ispatlayamadığı gerekçeleriyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesinde belirttiği gerekçelerle temyiz talebinde bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı noktasındadır.

2. İlgili Hukuk
4857 sayılı İş Kanunu'nun "Fazla çalışma ücreti" kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrasının ilgili bölümü şöyledir:
"Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır.
..."

3. Değerlendirme
1. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.

2. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkân dâhilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.

3.Yukarıda yapılan açıklamalar ile dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacının fazla çalışma yaptığına ilişkin dosya içerisinde yazılı belge veya kayıt bulunmadığı gibi yargılama sırasında dinlenen tanık beyanlarına göre de fazla çalışma yaptığını ispat edemediği ve temyiz edilen Bölge Adliye Mahkemesi kararı ile kararın gerekçesinin dosya kapsamına uygun olduğu anlaşılmıştır.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

14.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.