10. Hukuk Dairesi 2019/4977 E. , 2020/3504 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2019/381-2019/842
İlk Derece
Mahkemesi : İzmir 1. İş Mahkemesi
No : 2017/113-2018/467
Dava, 01.12.2014 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ile ve ödenmeyen aylıkların faiziyle birlikte ödenmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulü ile HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince hüküm kaldırılıp, esas hakkında yeniden karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi
I-İSTEM:
Davacı vekili, müvekkilinin kesilen yaşlılık aylığının 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-b maddesi kapsamındaki sigortalılığına dayalı olarak 01/12/2014 tarihi itibariyle yeniden bağlanması ve aylığın kesilmesinden dolayı davalı Kurumca yersiz ödendiği tespit edilen tutarın, alacağı aylıklardan mahsup edilmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı vekili, müvekkili Kurumca yapılan aylık kesme işlemlerinin mevzuat hükümlerine uygun olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece yapılan yargılama sonunda "Davanın reddine" karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince; davacının 58 yaşını doldurduğu 10.11.2014 tarihi itibariyle 1479 sayılı Yasa kapsamında (Bağkur) yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanma durumuna gelmiş olduğu gerekçesiyle “A-) Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile; İzmir 1. İş Mahkemesi"nden verilen 20.12.2018 tarih, 2017/113 Esas ve 2018/467 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca kaldırılmasına,
1-Davanın kabulü ile;
Davacının 01.12.2014 tarihinden itibaren 4/b kapsamında (Bağkur) yaşlılık aylığına müstehak olduğunun ve ödenmeyen aylıkların yasal faizi ile birlikte ödenmesi gerektiğinin tespitine, 01/12/2014 tarihi öncesine ilişkin dönem için yersiz aylık ödemelerinin tespit hükmüne göre Kurumca gerçekleştirilmesine,” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
SGK vekili, davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne hükmedilmesinin hatalı olduğunu beyanla kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosya kapsamından; 16.7.2012 tarihli tahsis talep ve beyan taahhüt belgesine istinaden, davalı Kurumun Konak Sosyal Güvenlik Merkezince 3858 günlük 4/a (SSK) hizmeti ve 4547 günlük 4/b (Bağ-Kur) hizmeti olmak üzere, toplam 8405 prim ödeme gün sayısı üzerinden 506 sayılı Yasanın Geçici 81/B-b maddesi uyarınca 1.8.2012 tarihinden başlamak üzere, 2/5434665 tahsis numarasıyla yaşlılık aylığı bağlandığı ve 18.8.2016 tarihine kadar ödendiği, kurum tarafından 16.06.2007-09.06.2012 arası 4/1-a kapsamındaki sigortalılığının sahte olduğu gerekçesiyle iptal edildiği ve sahte işyerlerinden bildirilen ve iptal edilen 4/a (SSK) kapsamındaki çalışmalarından sonra, 4/a kapsamındaki hizmetleri 2772 gün kaldığı, Kurumca yapılan hizmet iptallerinden sonra son 7 yıldaki fiili hizmet süresinin 2829 sayılı Yasanın 8.maddesine göre 1260 gününün 4/a (SSK) kapsamında geçmediğinden yaşlılık aylığının bağlanış tarihi olan 1.8.2012 tarihinden itibaren iptal edildiği ve davacı adına borç tahakkuk ettirildiği, daha sonra 24.08.2016 tarihli ve devamında 18.10.2016 tarihli 4/1-B kapsamındaki tahsis taleplerine istinaden 1479 sayılı Yasa’nın 10/2-e hükmüne göre aylık bağlandığı, ancak işbu dava ile davacının 58 yaşını doldurduğu 10.11.2014 tarihi itibariyle 4/1-b bağkur kapsamında yaşlılık aylığı alması gerektiğinin tespiti ile ödenmeyen aylıkların ödenmesi gerektiğinin tespitinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Eldeki davada : 4/1-b(bağkur) kapsamında yeterli sigorta prim gün sayısı mevcut olan Davacı ...’nün; 1479 sayılı Yasanın 4759 sayılı Yasa ile değişik Geçici 10.maddesinin 2.fıkrasının (e) bendi uyarınca 58 yaşını doldurduğu 10.11.2014 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazanabilme durumuna gelmiş olmakla birlikte, davacı tarafın talep ettiği 01.12.2014 tarih itibariyle yaşlılık aylığının bağlanabilmesi için önceki ayda yazılı tahsis talebinde bulunmuş olması gerektiği belirgindir. Dosya kapsamında ise 01.12.2014 tarihinden önce davacının 4/1-b kapsamında kuruma intikal eden yaşlılık aylığı tahsis talep dilekçesinin varlığına dair bilgi veya belgeye rastlanmamıştır.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslara göre, davacıya 01.08.2012 tarihinde 4/1-a kapsamında bağlanan yaşlılık aylığının sahte sigortalılık nedeniyle iptal edilmiş olması ve 4/1-b kapsamında 01.12.2014 tarihinden önce yapılmış bir tahsis başvurusu bulunmaması karşısında, bölge adliye mahkemesince bu doğrultuda değerlendirme yapılmak suretiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile aksi yönde yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.