10. Hukuk Dairesi 2012/3477 E. , 2013/3315 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet süresinin tespiti istemine ilişkinidir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraflar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup, bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olay incelendiğinde; davacının, davalı ..."e ait işyerinde ,01.03.1979-31.05.1990 tarihleri arasında çalıştığı, 19.03.1981 tarihinden itibaren çalışmalarının bildirildiği,eksik bildirilen sürelerin tespitine karar verilmesini istediği,mahkemece, davanın kısmen kabulü ile ; davacının, 01.03.1979 tarihinden 16.03.1979 tarihine kadar 15 gün süre ile davalı ... ve ortaklarına ait ...Mobilya isimli işyerinde çalıştığının tespitine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacıya ait sicil dosyası incelendiğinde; ... "e ait işyerinden bildirilen 01.03.1979 tarihli işe giriş bildirgesinin 20.03.1980 tarihinde Kurum kayıtlarına intikal ettiği ,bu işyerinden veya başka işyerinden bildirilen hizmet süresi bulunmadığı, ayrıca,davacının, 01.01.1988 tarihinde 1479 sayılı yasa kapsamında sigortalılığının başladığı ve devam ettiği görülmüştür.
..."e ,"...Mobilya" isimli işyerinin 1.6.1972 tarihinde tescil edildiği, ..."in 19.03.1980 tarihinde Suat Ağabaşoğlu ile ortak olduğu,
10.02.1989 tarihinde "... Mobilya Ltd Şirketi " unvanı aldığı, 04.03.1991 tarihinde ünvanın...ve ... Tic. Ltd. Şirketi olarak değiştiği ve bu şekilde faaliyetine devam ettiği görülmüştür.
Dava dosyasına konu olayda; mahkemece, yapılan araştırma ve inceleme, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Mahkemece, dinlenen tanık beyanlarına dayanılarak hüküm kurulmuş ise de, tanıkların, davacının, ihtilaf konusu dönemde çalıştığı işyerine yönelik beyanları, işverenin tespiti açısından hüküm kurmaya elverişli değildir.
Mahkemece, öncelikle, davacının çalışması ile ilgili bilgisine başvurularak, ihtilaf konusu dönemde hangi işveren yanında çalıştığı tereddüde yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Davacının, davalı dışında farklı işveren yanında çalıştığı tespit edilirse, işverene yöntemince husumet yöneltilmeli; yapılacak araştırma sonucu, ihtilaf konusu dönemde, yukarıda açıklanan ilkeler ışığında, dava konusu dönemde davacı ile birlikte çalışan ve işverenin bordrolarında kayıtlı kişiler ile, aynı yörede komşu işverenler veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler saptanarak, bilgi ve görgülerine başvurulmalı, davalı işyerinde tespiti istenen dönemde Kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa, belgeler getirtilmeli, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde; iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, böylece, bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin ,bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalılardan ..."e iadesine, 26.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.