22. Hukuk Dairesi 2013/19382 E. , 2014/37417 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Bakırköy 6. İş Mahkemesi
TARİHİ : 26/04/2013
NUMARASI : 2009/700-2013/266
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, kamyon şoförü olarak davalı iş yerinde çalıştığını, iş sözleşmesinin herhangi bir gerekçe gösterilmeden işverence feshedildiğini ileri sürerek, işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı, iş sözleşmesinin devamsılık sebebiyle feshedildiğini, savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iş sözleşmesinin işveren tarafından geçerli sebep olmaksızın feshedildiğini belirterek, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kararı davalı temyiz etmiştir.
Taraflar arasında davacının aylık ücret miktarı noktasında uyuşmazlık vardır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 32. maddesinin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.
İş sözleşmesinin tarafları, asgarî ücretin altında kalmamak kaydıyla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde ücretin miktarını serbestçe kararlaştırabilirler. İş sözleşmesinde ücretin miktarının açıkça belirtilmemiş olması, taraflar arasında iş sözleşmesinin bulunmadığı anlamına gelmez. Böyle bir durumda dahi ücret 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 401. maddesine göre tespit olunmalıdır. İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, asgari ücretten az olmamak üzere emsal ücret göz önünde tutularak belirlenir.
4857 sayılı Kanun"un 8. maddesinde, işçi ile işveren arasında yazılı iş sözleşmesi yapılmayan hallerde en geç iki ay içinde işçiye çalışma şartlarını, temel ücret ve varsa eklerini, ücret ödeme zamanını belirten bir belgenin verilmesi zorunlu tutulmuştur. Aynı Kanun"un 37. maddesinde, işçi ücretlerinin işyerinde ödenmesi ya da banka hesabına yatırılması hallerinde, ücret hesap pusulası türünde bir belgenin işçiye verilmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Usulünce düzenlenmiş olan bu tür belgeler, işçinin ücreti noktasında işverenden sadır olan yazılı delil niteliğindedir. Kişi kendi muvazaasına dayanamayacağından, belgenin muvazaalı biçimde işçinin isteği üzerine verildiği iddiası işverence ileri sürülemez. Ancak böyle bir husus ileri sürülsün ya da sürülmesin, muvazaa olgusu mahkemece resen araştırılmalıdır.
Çalışma hayatında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda, davacı, aylık 1.400,00 TL ücret aldığını iddia etmiş. Davalı taraf, resmi kayıtlarda yer alan asgari ücretin hesaplamaya esas alınması gerektiğini savunmuştur. Davacı tanığı, davacının ücretinin 1.400,00 TL olduğunu, bir kısmının bankadan, geri kalanının elden ödendiğini, beyan etmişlerdir. Aynı sebebe dayalı olarak davalı aleyhine açtıkları alacak davaları bulunmaktadır. Bilirkişi, davacı şahitlerinin beyanlarını esas alarak hesaplama yapmış, mahkemece bu hesaplamalar doğrultusunda hüküm kurulmuş ise de yukarıda açıklanan şekilde emsal ücret araştırması yapılarak sonucuna göre tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmesi gerekmektedir.
Diğer yandan, davacı tarafça dosyaya ibraz edilen 22.01.2008 ve 05.02.2008 tarihli iki adet tediye makbuzunun ne amaçla düzenlendiği, aylık ücret miktarını yansıtıp yansıtmadığı, ilgili döneme ilişkin ücrete mahsuben verilip verilmediği tartışılarak sonuca gidilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetli görülmemiştir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı gerekçeyle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine, 31.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.