MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki vasiyetnamenin tenfizi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; Muris ..."nun ... Noterliğinin 05/03/1990 tarih ve 1175 Yevmiye nolu vasiyetnamesi ile kendisine taşınmaz vasiyet ettiğini, söz konusu vasiyetnamenin ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/61 Esas, 2010/205 Karar sayılı dosyası ile açıldığını ve kesinleştiğini, ayrıca mirasçılardan ... tarafından mirasın reddedildiğini beyan ederek kesinleşmiş olan vasiyetnamenin tenfizi ile ... ili, ... İlçesi, Türlübey Mahallesi, ... Mevkiinde kain 105 ada, 45 parsel sayılı taşınmazın, ... Mevkiinde kain 115 ada, 16 parsel sayılı taşınmazın ve Köyiçi Mevkiinde kain 145 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın murise ait tapu kayıtlarının iptali ile adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan ...; davacı tarafından vasiyetnamenin iptalinin istenmediği belirtilmiş ise de vasiyetnamenin şekil şartlarından yoksun olup işlem yapmaya elverişli olmadığını, davacıya saklı payları ihlal edilerek mal vasiyet edildiğinin açık olduğunu, davayı kabul etmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Diğer davalılar; cevap dilekçesi sunmamışlar, yargılama aşamasında davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece; murisin vefatı üzerine düzenleme şeklinde resmi vasiyetnamesinin açılıp okunduğu, herhangi bir itiraza uğramadığı ve açılıp okunduğuna ilişkin mahkeme kararının kesinleştiği, vasiyete konu taşınmazlardan 145 ada 1 parsel sayılı taşınmazın muris adına tapu siciline kayıtlı olmayıp davacı adına kayıtlı olduğu, davalılardan ..."nun mirası kayıtsız ve şartsız olarak reddettiği ve bunun dava tarihinden önce gerçekleştiği, mirasın reddinin iptali için bir dava da açılmadığı anlaşılmakla, yasal mirasçı sıfatını kaybeden vasiyeti yerine getirme görevlisi de olmayan davalı ...’nun davanın açılmasına sebebiyet vermemesi nedeniyle yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaması gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile; dava konusu vasiyetnamenin tenfizine, vasiyetnameye konu ... ili, ... İlçesi, Türlübey Mahallesi, ... Mevkiinde kain 105 ada, 45 parsel sayılı taşınmazın ve ... Mevkiinde kain 115 ada, 16 parsel sayılı taşınmazın murise ait tapu kayıtlarının iptali ile taşınmazdaki hissesinin davacı adına tapuya tesciline, Köyiçi Mevkiinde kain 145 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydı murise ait olmamakla; bu taşınmaz yönünden vasiyetin tenfizi talebinin reddine, davanın kabul red oranına göre belirlenen yargılama giderlerinin davalılar ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dava; muayyen (belirli) mal vasiyetinin yerine getirilmesi istemine ilişkindir.
TMK. nun 559. maddesi; “İptal davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davalılara karşı on yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşer.
Hükümsüzlük, def"i yoluyla her zaman ileri sürülebilir." hükmünü,
TMK. 571.maddesi ise; "Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer.Bir tasarrufun iptali bir öncekinin yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinde işlemeye başlar.Tenkis iddiası, def"i yoluyla her zaman ileri sürülebilir." hükmünü içermektedir.
Yukarıda açıklanan maddelerde; ölüme bağlı bir tasarruf olan vasiyetnamenin iptali ve tenkisi davalarını açmak için belirtilen süreler, hak düşürücü süre olarak düzenlenmiştir. Ancak gerek 559.maddenin 2.fıkrasında, gerekse 571.maddenin 3.fıkrasında; vasiyetnameye ilişkin açılmış bir davada hükümsüzlük ve tenkis iddiasının, defi yoluyla her zaman ileri sürülebileceği belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinde; temyiz eden davalı tarafından süresinde verilen cevap dilekçesinde, vasiyetnamenin geçersiz olduğu ve saklı payların ihlal edildiği ifade edilmiştir. Bu beyanların hükümsüzlük ve tenkis defi niteliğinde olduğu açıktır. Mahkemece, hükümsüzlük ve tenkise yönelik inceleme yapılmadığı anlaşılmaktadır.
O halde mahkemece, hükümsüzlük ve tenkis, defi yoluyla her zaman ileri sürülebileceğinden, vasiyetnamenin hükümsüzlüğüne ve tenkisine yönelik tarafların tüm delilleri toplanmak suretiyle, gerekli incelemeler yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, bu yönde inceleme yapılmaksızın, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
2-) Ayrıca; vasiyetnamenin tenfizi davasında davanın kabulüne karar verilebilmesi için vasiyetname konusunun terekeye dahil olduğu belirlenmeli ve dava sonucunda verilecek hüküm infazda karışıklık yaratmayacak açıklıkta olmalıdır. Dava konusu taşınmazlardan 115 ada 16 parselin tapu kaydının dosyada bulunmadığı, Tapu Müdürlüğünce bu parsel yerine 115 ada 6 nolu parsele ilişkin tapu kaydının gönderildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece bu taşınmaza ilişkin tapu kaydı incelenmeden, muris adına olan kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesi de doğru değildir.
3-)Bozma nedenlerine göre davalının sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.02.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.