MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti :
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 15.04.2002-22.12.2010 tarihleri arasında çalıştığını, iş sözleşmesinin yurt içi ve yurtdışı piyasalarda ve özellikle tarım sektöründe yaşanan kriz nedeniyle satışlardaki ciddi düşüş karşısında şirketin karlılığını ve devamlılığını sağlamak amacıyla maliyetlerin aşağıya çekilmesi, şirket içi tasarruf tedbirleri yanında maliyeti yüksek verimliliği düşük personelin işe katkıları değerlendirilerek verimliliği düşük bulunan personelin 4857 sayılı İş Kanunu"nun 17. maddesi uyarınca kıdem ve ihbar tazminatları ile diğer kanuni hakları ödenerek feshedildiği bildirilmiş ise de; iş sözleşmesinin feshedilmesinin asıl sebebinin sendikal sebepler olduğunu, iş sözleşmesinin feshinden dört ay önce işyerinde üst düzey yöneticilerin, sendikalı işçilerin sendikadan istifa etmelerini talep ettiklerini, davacı ve diğer sendikalı işçiler sendikadan istifa etmeyeceklerini belirtince iş sözleşmelerinin geçersiz sebeple ve sendikal nedenlerle feshedildiğini, müvekkilinin iş sözleşmesinin de aynı şekilde sendikal faaliyette bulunması nedeniyle Sendikalar Kanununun 31. maddesine hükümlerine aykırı olarak feshedildiğini iddia ederek feshin geçersizliği ile müvekkilinin işe başlatılmasına, işe iade kararına rağmen işe başlatılmaması halinde dört aylık boşta geçen süre ücreti ve diğer hakları ile fesih sendikal sebeplerle gerçekleştirildiğinden işe başlatmama tazminatının oniki aylık ücretinden az olmamak üzere tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davacının iş sözleşmesinin şirketin genel işleyişi, ortaya çıkan ciddi ekonomik zorluklar ve karlılıkta meydana gelen olumsuz gelişmeler sebebiyle işyerinin ve işin gereği olarak alınmak zorunda kalınan radikal tasarruf tedbirleri sonucunda personel sayısının asgariye indirilmesi gereğinden hareketle ve son çare ilkesine uyulmak suretiyle tüm kanuni hakları ödenerek feshedilmek zorunda kalındığını, akdin feshinde sendika üyesi olmasının herhangi bir etkisi bulunmadığını, zira işyerinde çalışan işçilerin tümü sendikalı olduğu gibi
işyerinde sendikanın varlığını da halen devam ettirdiğini, bu itibarla iş sözleşmesinin sendikal sebeplerle feshedildiği yönündeki iddiasının gerçek dışı olduğunu, müvekkili şirkette yaşanmakta olan ekonomik zorluklar sebebiyle karlılık ve verimdeki düşüş karşısında birtakım tedbirlerin alınmasının zorunlu hale geldiğini, bu çerçevede şirketin yeniden yapılanması yoluna gidilerek şirket elemanlarından tam kapasite ile yararlanılmaya çalışıldığını, bunun yeterli olmaması sebebiyle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanmasının gündeme geldiğini, tüm bayii ilişkilerinin yeniden düzenlendiğini, satış şartlarının, prim sistemlerinin, kar marjı alanlarının değiştirildiğini, bunun da yeterli olmaması nedeniyle son çare ilkesine uygun olarak fesih yoluna gidildiğini, ayrılan elemanların yerine aynı görevlere yeni elemanlar alınmadığını, faaliyetlerin şirket içi rotasyonlarla devam ettirildiğini, açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiğini savunmuştur
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece dosyadaki bilgilere göre davacının ... Sendikası üyesi olduğu, her iki taraf tanıklarının da iş akitleri feshedilen tüm işçilerin sendika üyesi olduklarını ifade ettikleri, davacı tanıkları, işyerinde sendika üyesi işçilerin sendikalarından istifa etmelerinin şirket yöneticileri tarafından kendilerine söylendiğini, istifa etmemeleri üzerine tek tek iş sözleşmelerinin feshedildiğini, yerlerine sendikasız işçiler alındığını ifade ettikleri, işyerinde sendika üyesi olan işçilerin giderek iş sözleşmelerinin feshedilmesi ve yerlerine sendikasız işçilerin alınması ve sendikal örgütlenmenin engellenmesinin uzun sürede sözleşmenin sendikanın pazarlık gücünü ve etkinliğini zayıflatacağı, keza 2011 Mart ayı itibariyle davacının üyesi olduğu ... Sendikası davalı işyerinde çoğunluğu kaybettiği ve yetki başvurusunda bulunmadığının tespit edildiği, netice itibariyle davacının iş sözleşmesinin haklı ve geçerli sebeple feshedildiği yönündeki iddiasını davalı işverenin somut delillerle ve tereddüde yer bırakmayacak şekilde ispatlayamadığı gibi davacının iş akdinin feshedildiği dönemde iş sözleşmesi feshedilenlerin tamamının sendika üyesi olması bu suretle davacının iş sözleşmesinin esasen sendikal faaliyetleri nedeniyle feshedildiği yönünde kanaatin oluştuğu belirtilerek davanın kabulü ile feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine, davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedilmesinden dolayı sendikal tazminatın hüküm altına alınmasına karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Yargılama sırasında toplanan delillere göre, iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanmadığının kabulü ile işe iade kararı verilmesi isabetlidir. Ancak, davacının iş sözleşmesinin feshinden sonra da işyerinde sendikalı işçilerin çalışmaya devam etmeleri, davacıyla birlikte iş sözleşmelerine son verilen işçilerin ikisinin sendikalı, ikisinin sendikasız olması, davacının iş sözleşmesinin feshinden iki ay önce iş sözleşmeleri aynı sebeple feshedilen işçilerle ilgili olarak dairemizin vermiş olduğu 2011-11481 esas ve 2012-11930 karar, 2011-16638 esas ve 2012-9124 karar sayılı ilamlarında sendikal tazminatın hüküm altına alınmamış olması da göz önüne alındığında sendikal tazminat şartlarının oluşmadığı düşünülmeden sendikal tazminat talebinin reddi yerine kabulüne dair yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. Fesih nedenine ve davacının çalışma süresine göre davacının beş aylık ücreti tutarı olarak belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun"un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
Sonuç:
Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE,
3-Davacının kanuni sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin beş aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli 24,30 TL karar ilam harcından davacı tarafından yatırılan 18,40 TL"nin mahsubu ile 5,90 TL"nin davalıdan alınarak maliye hazinesine gelir kaydına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.320,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 319,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine kesin olarak oybirliğiyle 21.01.2013 tarihinde karar verildi.