Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6377 Esas 2022/7297 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 30. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:


I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketin Irak-Erbil'de bulunan işyerinde 21.01.2015-30.05.2016 tarihleri arasında şantiye şefi ve proje müdürü olarak aylık net 8.000,00 USD ücret karşılığında çalıştığını, özlük hakları verilmeyen ve sigortası gerçek ücret üzerinden gösterilmeyen müvekkilinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, ücret, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunarak davacının müvekkili Şirkette 08.09.2015-21.07.2016 tarihleri arasında çalıştığını, davacının projede en yetkili isim olduğunu, çalışma şartlarını ve saatlerini kendisinin ayarladığını, hafta tatillerini kullandığını, bir yıllık kıdem şartını sağlamadığı için yıllık izne hak kazanmadığını, ayrıca kıdem tazminatı isteminin de yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu uyuşmazlığın işçilik alacakları istemine ilişkin olduğu, davacının davalı Şirkette 08.09.2015-30.05.2016 tarihleri arasında çalıştığı, en son aylık net 8.000,00 USD ücret aldığı, bir yıllık çalışma süresini doldurmayan davacının kıdem tazminatı almaya hak kazanamadığı, ayrıca yıllık ücretli izin hakkının da doğmadığı, yönetici pozisyonunda çalışan ve çalışma saatlerini kendisi belirleyen davacının fazla çalışma talebinin yersiz olduğu, tüm dosya kapsamından davacının ödenmeyen ücret alacağının bulunduğu, işverence söz konusu ücret alacaklarının ödendiğine ilişkin belge ya da ödeme makbuzu sunulmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; kararın gerekçesiz olduğunu, işyerinde 08.09.2015-30.05.2016 tarihleri arasında çalıştığı yönündeki Mahkeme kabulünün hatalı olduğunu, dosyaya ibraz edilen pasaport kayıtları, uçak bileti ve elektronik posta yazışmalarına göre 21.01.2015-31.05.2016 tarihleri arasında davalının Erbil’deki şantiyesinde proje müdürü olarak çalıştığını ispat ettiğini, iş sözleşmesini ücretinin ödenmemesi sebebi ile haklı olarak feshettiğinden kıdem tazminatına hak kazandığını, ayrıca fazla çalışma, pazar çalışması, ulusal bayram ve genel tatil çalışması yaptığını tanık ile ispat ettiğini, çalışma süresinin on iki ayına denk gelen kısmının ücretinin ödenmediğini, bunun miktarının da 96.000,00 USD yaptığını, buna karşın 32.013,88 USD ücret alacağına hükmedilmesinin hatalı olduğunu, yıllık izinlerini de kullanmadığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.


C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davacı, davalının Irak Erbil de bulunan şantiyesinde proje müdürü olarak aylık 8.000,00 USD net ücret ile dosyaya ibraz edilen pasaport kayıtları, uçak bileti, elektronik posta yazışmaları ve atama yazısı ile 21/01/2015-31/05/2016 tarihleri arasında çalıştığını ispat etmiştir.
Davacı iş sözleşmesini ücretlerinin ödenmemesi sebebiyle İK 24/II-e maddesi uyarınca haklı nedenle feshetmiştir. Hizmet süresi 1 yılın üzerinde olduğundan kıdem tazminatına hak kazanmıştır. Mahkemece kıdem tazminatı alacağının reddi hatalıdır.
Davacı proje müdürü olup üzerinde kendisine emir ve talimat veren başka bir kişi bulunmaması ve aylık net 8.000 USD ücret alması dikkate alındığında kendi mesaisini ayarlayabilecek konumda olduğundan fazla çalışma alacağına hak kazanamaz.
Davacı ayda 2 Pazar çalışması ile genel tatil çalışmasını tanık ile ispat etmiştir. Mahkemece hafta ve genel tatil çalışma alacaklarının reddi hatalıdır.
Taraflar arasında 2011 yılında düzenlenmiş bir iş sözleşmesi bulunmaktadır.
Bu sözleşmeye göre hafta tatili ve genel tatil ile yıllık izin bakımından çalışılan ülke kanunlarının uygulanacağı kararlaştırılmıştır. Davacının 2015 – 2016 yılları arasında ki çalışmasına ilişkin iş sözleşmesi bulunmamaktadır. davalının MÖHUK 27/2 maddesi uyarınca mutat iş yerinin Irak/Erbil olması sebebiyle Irak kanunlarının uygulanması gerektiği yönünde bir itirazı bulunmamaktadır. Ayrıca istinafa gelen davacı olup bu yönde bir istinafı bulunmadığından uyuşmazlığa iş kanunumuzun uygulanması yerindedir.
Davacının hak kazandığı ücret alacağı tüm süre için (8.000 x 16 ay + 8000 / 30 x 10) =130.666,66 USD olup davacı kendisine yapılan ödemenin 37.838,12 USD olduğunu kabul etmektedir. Bu durumda ücret alacağı 130.666,66 – 37.838,12 = 92.828,54 USD/Net olarak hüküm altına alınması gerekmektedir.
Davacı tüm çalışma dönemi için ücret alacağı talep ettiğinden tüm çalışma süresi dikkate alınarak ücret alacağı hesaplandığında pasaport kayıtlarına göre Türkiye de bulunduğu süreler hak kazandığı 14 günlük yıllık izin süresinden fazla olduğundan yıllık izin alacağı talebinin reddi yerindedir.
..." gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; Polnet kayıtlarının hizmet süresi hesaplanırken dikkate alınmasının hatalı olduğunu, hükme esas alınan ücret tespitinin hatalı olduğunu, davacının müvekkili Şirket bünyesinde kıdem tazminatının ön koşulu olan bir yıllık çalışması bulunmadığından lehine kıdem tazminatına hükmedilmesinin yerinde olmadığını, proje müdürü olarak kendi çalışma şartlarını kendi belirleyen ve üstünde herhangi bir kişiden emir ve talimat almayan davacı yönünden hafta tatili yapmaksızın genel tatil günleri de dâhil olmak üzere kesintisiz çalıştığının kabulünün hatalı olduğunu, yapılan indiriminin %30 oranından daha fazla olması gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kıdem tazminatı, davacının hizmet süresi, ücreti, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı, hesaplanması ve indirim oranı hususlarında toplanmaktadır.


2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.

3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

08.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.